CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, PUTİN İLE GÖRÜŞTÜ

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Soçi'deki görüşmesi sona erdi. Görüşmenin ana gündem maddesi tahıl koridoru olurken, bunun yanı sıra Rusya-Ukrayna Savaşı ve ikili ilişkiler ele alındı. Görüşme sonrası iki lider ortak basın toplantısı düzenledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında "Karadeniz Tahıl Girişimi'nde Ukrayna'nın, Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabii ki yumuşatması gerekiyor" dedi. Rusya Devlet Başkanı Putin basın toplantısında vaatlerin yerine getirilmesi durumunda tahıl girişimine dönmeye açık olduklarını belirterek "Batılı partnerlerimiz bizi dolandırdı. Birkaç gün içinde sözler yerine getirilsin biz bu tahıl koridorunun devam etmesi için kendi çabalarımızı sarf ederiz" dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eksikliklerin giderilerek Karadeniz tahıl girişiminin devam ettirilmesi gerektiğini belirterek, "Birleşmiş Milletlerle bir istişare, önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi'de bir araya geldi. Erdoğan, görüşmenin gerçekleştirildiği Rus Sanatoryum'a gelişinde Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından karşılandı. İki lider, heyetler arası görüşme ve baş başa çalışma yemeğinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, nazik daveti ve misafirperverliği için Putin'e teşekkür etti, 6 Şubat depremleriyle son aylarda yaşanan orman yangınları sırasında verdikleri destek ve sergiledikleri dayanışma için de şükranlarını sundu.

Putin ile son olarak geçen yıl Astana'da düzenlenen Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı vesilesiyle bir araya geldiklerini anımsatan Erdoğan, o günden bugüne kadar Putin ile daima yakın telefon diplomasisiyle diyalog içinde olduklarını söyledi.

Bugün gerek ikili gerekse heyetlerin katılımıyla yaptıkları görüşmelerde gündemdeki konuları ele aldıklarını aktaran Erdoğan, ticaret, tarım, turizm, ekonomi ve finans başta olmak üzere çok boyutlu işbirliğini daha da güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdiklerini anlattı.

Erdoğan, "İkili ticaret hacmimiz geçen sene yaklaşık 69 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz. Turizmde bu yıl da oldukça başarılı bir sezon geçiriyoruz. 2022 yılında 5 milyon 230 bin Rus vatandaşını ülkemizde ağırlamıştık. Bu yılın ilk 7 ayında ise 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyorum." diye konuştu.

Üzerinde özellikle durdukları konulardan birinin Karadeniz girişiminin yeniden canlandırılması olduğunu, Rusya'nın KKTC'de ofis açma kararından memnuniyet duyduklarını dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:

"Karadeniz girişimi küresel gıda kriziyle mücadelede anahtar rol oynadı. Özellikle Afrika gibi tahıla en çok ihtiyaç duyanlar için bir nefes borusu oldu. Gündeme getirilen alternatif öneriler Karadeniz girişimi gibi sürdürülebilir, güvenli ve taraflar arası işbirliğine dayanan kalıcı bir model sunamamıştır. Rusya'nın girişimin yeniden başlaması noktasındaki beklentileri tüm tarafların malumudur. Rus dostlarımızı  dile getirdiği hususları biz de farklı vesilelerle ifade ettik, ediyoruz. Eksiklerin giderilerek girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konudaki görüşlerimizi değerli dostumla da samimiyetle ikili görüşmemizde paylaştım.

Bu kapsamda Birleşmiş Milletlerle bir istişare, önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme inşallah kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.

Bölgemizde kalıcı barış, istikrar ve refahın tesisine yönelik çalışmalarımızı sürdürme kararlılığındayız. Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Her konuşmamda vurguluyorum, savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Bu ilkesel yaklaşımımızı aynen muhafaza ediyoruz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız."

Putin ile diğer bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldıklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:

"Bu kapsamda Suriye, Güney Kafkasya, Libya ile Afrika'daki son gelişmeleri değerlendirdik. İkili ilişkilerimizi bugüne kadar iyi komşuluk, dostluk, samimiyet ilkeleri temelinde ülkelerimizin ve bölgemizin çıkarına hizmet edecek şekilde ilerlettik. Bu temel üzerine inşa edilen Türk-Rus münasebetlerinin faydalarını çok geniş bir alanda gördük, görüyoruz. Rusya ile yakın temasımız bölgesel ve küresel meselelerin çözümüne katkı sunmayı sürdürecektir. Özellikle Akkuyu Nükleer Enerji Santrali malum son şiddetiyle yürüyor. İkinci bir adım olarak da yine Sinop Nükleer Enerji Santrali konusunu bugün değerli dostumla ele aldık ve bu alanda da atılacak bir adımla Türkiye sınıf atlayacaktır."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının sonunda Putin'e, şahsına ve heyetine gösterdiği hüsnükabul nedeniyle bir kez daha teşekkür etti, ziyaretin her iki ülke ve bölge için hayırlı olmasını diledi.

"Temennim odur ki Sayın Putin Afrika ülkelerinden gelen talepleri süratle yerine getirir"

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Karadeniz Tahıl Koridoru'na ilişkin bir soru üzerine Erdoğan, "Ukrayna'nın burada Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabii ki yumuşatması gerekiyor. Özellikle şu an itibarıyla Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan, en az gelişmiş, fakir Afrika ülkelerine gönderilecek tahıl önemli. Ama buradan çıkacak tahılın yüzde 44'ü Avrupa ülkelerine giderse buna tabii haklı olarak Rusya olumlu bakmıyor." diye konuştu.

"Bu konularda mutabık kaldık"

Erdoğan, Rusya'nın, tahılı fakir ülkelere göndermek istediğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugünkü yaptığımız görüşmede de Sayın Putin, 'Biz fakir ülkelere bu 1 milyon ton tahılı göndermeye varız, bunun bütün lojistik çalışmalarını da yaptık, bu lojistik çalışmalarıyla bu adımı atmaya hazırız' dediler. Biz de kendilerine 'burada üzerimize ne görev düşüyorsa Türkiye olarak biz de buna varız ve sizden gelecek olan bu tahılları biz fabrikasyon olarak değirmenlerimizde öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz' dedik ve bu konularda da mutabık kaldık. Temennim odur ki Sayın Putin de Afrika ülkelerinden gelen bu talepleri süratle yerine getirir ki altı tane ülkeden özellikle bahsediyor. Temennim odur ki bu adımları da müşterek atma durumunda oluruz."

Katar'ın desteğiyle tahılın sevkiyatı konusunda neler konuşulduğuna ilişkin soru üzerine Erdoğan, "Katar, özellikle bu fakir, en az gelişmiş Afrika ülkelerine tahılın, özellikle un haline getirilerek gönderilmesi noktasında mali destek verme bakımından yani Rusya-Türkiye-Katar üçlüsü olarak katılabiliriz diyorlar. Böyle bir adımı atmak suretiyle temenni ediyorum ki en az gelişmiş Afrika ülkelerinin bizler de yanında oluruz." dedi.

"ANLAŞMAYI CANLANDIRMAYA HAZIRIZ"

Rusya Devlet Başkanı Putin ise "Rusya'nın doğalgaz konusunda Türkiye'nin en büyük partneri olacağının altını çizmek istiyorum. Rusya her zaman olduğu gibi sevkiyatlar konusunda güvenli ve sorumlu bir ortak olacaktır. Türkiye'de doğalgaz merkezi projesinde Gazprom, BOTAŞ'a yol haritasını sundu, sırada ortak çalışma grubunun kurulması var" ifadelerini kullandı.

Putin "Geçen sene ticareti hacmimiz bu sene ilk 6 ayda yüzde 19 arttı. Turizm alanındaki işbirliğimiz bu sene yılın ilk yarısında 2.2 milyon turistti. Umarız ilerleyen süreçte bu daha da artacak. Rus turistlerimizin güvenli ve huzurlu tatil yapması için elimizden geleni yapıyoruz aynı şekilde Türk tarafları da ellerinden geleni yapıyorlar" derken "Karşılıklı ticarette yerli para birimi kullanımı konusunda kararlılığımızı teyit ettik. Dolar ve euroyu daha az kullanma konusunda hemfikiriz" diye ekledi.

Karadeniz Tahıl Girişimi'nin konuşulduğunu ifade eden Putin "Biz dedik ki, bizi bu karara zorladılar. Özellikle şunun altını çizmek istiyorum anlkaşmasının sona ermesi küresel gıda pazarını çok fazla etkilemedi. Dağıtım kısmında sorun var. Bunun da Karadeniz Tahıl Girişimi ile bir alakası yoktu. Batı bizi aldatıyordu. Yüzde 70'i gelişmiş ülkelere ulaştı ve fakir ülkelere çok azı ulaştı. Ben ilkesel tutumumu tekrar dile getirmek istiyorum. Biz tahıl anlaşmasını canlandırmaya hazırız tabii eğer Rus tahıl ürünlerinin ihracvatı ile ilgili yaptırımlar kaldırılırsa. Ben Sayın Erdoğan'a da bunu ilettim" ifadelerini kullandı.

PESKOV: GÖRÜŞMELERİN İLK KISMI YAPICI

Görüşmeye ilişkin konuşan Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, "Görüşmelerin ilk kısmı yapıcıydı, görüşmenin ardından herhangi bir belge imzalanması beklenmiyor" ifadelerini kullandı.

"UKRAYNA KRİZİNİ ELE ALACAĞIZ"

Görüşme öncesinde de iki lider basın mensuplarına konuştu. Putin görüşmede "Türkiye uluslararası nükleer güç ülkesi kulübüne girmiş vaziyettedir. Bu alanda da yeni projeler söz konusu olabilir. Bu konuda ortak işbirliğini ele alacağız. Ukrayna krizini ele alacağız. Bu görüşmelere biz açığız. Suriye konusunda önemli gelişmeler oldu. Bu konuda Türkiye'nin hassasiyetinin de farkındayız. Biz bütün bunları etraflıca ele alacağız. Tekrardan hoş geldiniz" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise şu ifadeleri kullandı;

Türkiye Rusya arasındaki ilişkilerde özellikle şu andaki dış ticaret hacmimizin 62 milyar dolarda olması bizi gerçekten çok mutlu ediyor. Bugün burada Merkez Bankası başkanlarımızın bir araya gelmesi, birbirleri ile ayrıca görüşecek olmaları da aramızdaki ikili ilişkilerde yerli para birimine adım atma noktasında da önemli olduğuna inanıyorum. Tabii Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'ndeki gelişmeler de sizlerin ifade ettiği gibi iyi ilerliyor. İlk ünite ile ilgili atılan adımlar da gayet güzel. Sinop Nükleer Enerji Santrali ile ilgili de bir adım atmamız söz konusu olacak diye düşünüyorum. Trakya'da bir hub'ın olacak olması da ayrı bir zenginlik unsuru. En önemli konulardan birisi de turizmde gelişmeler. Turizmde Rusya bizde şu anda bir numara. Tabii en önemli adım tahıl meselesi konusu. Bugün buradan ne sonuç çıkacak diye dünya da bekliyor. İnanıyorum yapılacak görüşmelerden sonraki basın toplantısında da az gelişmiş Afrika ülkelerine yönelik adım çok önemli olacak. Bir diğer konu da sanayi savunma konusunda attığımız adımlar. Enerji sektöründe özellikle doğalgaz konusunda biz birinci derecede Rusya ile önemli ilişki içerisindeyiz. Bunu daha da geliştireceğimize inanıyorum. Bu yazın gerçekleşen yangınlarda gönderdiğiniz iki uçakla derdimize derman oldunuz. Bunu artırabilirsek çok daha isabetli olacak. Çünkü yazın hep bu tehdidin altındayız. Yeni kabinemin yeni üyeleri adına tekrardan çok çok teşekkür ediyorum. Yapacağımız toplantının hayırlara vesile olmasını diliyorum.