EVDEN ÇALIŞMA PSİKOLOJİYİ NASIL ETKİLİYOR
Pandemiyle birlikte iş hayatında dönüşüme neden olan evden çalışmanın, psikolojik sorunlara yol açabildiğini belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Cengiz Soylu, “Çok sayıda araştırma evden çalışmaya bağlı psikolojik değişimin stres artışına, buna bağlı olarak ruhsal patolojilerin ve ruhsal temelli bedensel hastalıkların ortaya çıkmasına neden olduğunu göstermiştir. Üstelik bu şekildeki çalışma koşullarının evlilikteki mutluluğu da olumsuz etkilediği, hatta boşanma oranlarında artışa neden olduğu görülmüştür” dedi.
Özellikle son aylarda evden çalışan insanların sağlık kuruluşlarına, bedensel ve ruhsal yakınmalarla başvuru oranlarının ciddi miktarda arttığını gözlemlediklerine dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Cengiz Soylu, “Bu insanlara stres kökenli farklı bedensel hastalıkların veya ruhsal hastalıkların teşhisi konulup, tedavileri başlanmaktadır. Evden çalışma düzeninin yaygınlaşmasıyla birlikte, bu şekilde çalışanlarda giderek artan sağlık sorunları görülmektedir ve durum artık bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir” açıklamasında bulundu.
“ÇALIŞMA VE YAŞAM ALANLARI ARASINDAKİ FİZİKSEL SINIRLAR ORTADAN KALKTI”
Günümüzde esnek üretim biçimlerinin ve bilgisayar-internet teknolojilerinin devreye girmesiyle çalışma biçimlerinde değişiklikler ortaya çıktığının altını çizen Uzm. Dr. Soylu, “Çalışma biçimlerindeki değişim çalışma mekânını da değiştirmiş, insanların yaşamlarını sürdürdüğü tüm alanlar aynı zamanda çalışma mekânına dönüşmüştür. Çalışma alanı ile yaşam alanı arasındaki fiziksel sınırlar ortadan kalkmıştır. Özellikle pandemiyle birlikte çalışma biçimindeki bu değişiklikler iş hayatında adeta bir dönüşüme neden olmuş, uzaktan çalışma veya evden çalışma modeli gündemimize girmiştir. Bu çalışma modeli bazı avantajlara sahip olsa da, usulüne göre tatbik edilmediğinde çok sayıda biyopsikososyal soruna yol açar. Sonuç stres artışı ve buna bağlı oluşan ruhsal patolojiler ve stres temelli bedensel hastalıklardır” ifadelerini kullandı.
EVDEN ÇALIŞANLARDA İLAÇ VE ANTİDEPRESAN KULLANIMI DAHA FAZLA”
Evden çalışanlarda en sık görülen ruhsal sorunların başında depresyon, anksiyete bozukluğu, panik bozukluğu, tükenmişlik sendromu, şiddet ve alkol bağımlılığının geldiğini vurgulayan Uzm. Dr. Soylu, bu insanlarda alkol, yatıştırıcı ilaç ve antidepresan kullanımı oranlarının topluma göre yüksek olduğunu söyledi.
“SOSYALLEŞME İHTİYACINI KARŞILAMIYOR”
İş yerleri ve ofislerin insanların işlerini yürütürken aynı zamanda duygusal bağlar kurduğu, arkadaşlıklar geliştirdiği ve kimi zaman da psikolojik destek gördüğü ortamlar olduğunu belirten Uzm. Dr. Soylu, şöyle devam etti:
“Oysa evden çalışma sistemi, bireyin en doğal gereksinimlerinden biri olan sosyalleşme ihtiyacını karşılamamaktadır. Bu ihtiyacını karşılayamayan kişiler ise güvenilirliği ve samimiyeti olmayan sosyal medya platformlarına yönelmeye başlamakta ve doyum alamayacağı sosyal ilişkiler içerisine girmektedir. Sosyal medyaya yönelim, kişilerin kendilerini daha yalnız hissetmesine, depresif bir ruh hali geliştirmelerine ve hatta alkol bağımlılığına yol açabilir.”
“AİLE İÇİ İLİŞKİLERİ OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR”
Bir başka önemli sorunun ise evden çalışma koşullarının aile içi ilişkilere olan olumsuz yansıması olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Soylu, “Birçok araştırma evde çalışma koşullarının evlilik ilişkisindeki mutluluğu olumsuz etkilediğini göstermiştir. Eşlerin ve çocukların çalışan kişi ile sürekli temas hâlinde olması ya da çalışanların evlerindeki fiziksel mekân yetersizliği huzursuz bir ev ortamına zemin hazırlayabilmektedir. Her ikisi de evde çalışanlarda sözel ve fiziksel şiddet oranı daha fazladır. En önemli olumsuz sonuç ise boşanmalardaki artıştır” diye konuştu.
“HİBRİT ÇALIŞMA DAHA İYİ SONUÇ VERİR”
Evden çalışmanın kişilerde stres ortaya çıkarmasını azaltmanın mümkün olabileceğini belirten Uzm. Dr. Soylu, şu önerilerde bulundu:
“Güne hazırlanmak, günlük bir program oluşturmak, rasyonel hedefler belirlemek, evde bir ofis alanı yaratmak, molalar kullanmak, gün içinde bir arkadaşı aramak, meditasyon yapmak için zaman ayırmak, yürüyüşe çıkmak, egzersiz yapmak stresi azaltmak için faydalı olabilir. Özellikle çalışılacak saat aralıklarını belirlemek ve bunun dışında e-postaları ve işle ilgili mesajları kontrol etmemek önemlidir. Yani işi, evdeki tüm zamanımıza yaymamalıyız. Sürekli evden çalışma yerine hibrit çalışma, birçok durumda daha iyi sonuç vermektedir.
“HER İKİ EŞ DE EVDEN ÇALIŞIYORSA DİKKATLİ OLUNMALI”
Sonuç olarak belli kuralları dikkate alarak evden çalışmanın çok fazla sorun olmayabileceğini dile getiren Uzm. Dr. Soylu, fakat psikiyatrik altyapısı olan, stresi yönetemeyen, her iki eşin evden çalışmak zorunda olduğu durumlarda daha dikkatli olmanın ve herhangi bir stres durumu söz konusu olduğunda profesyonel destek almanın önemli olacağının altını çizerek açıklamalarını sonlandırdı.
